ข้อเท้าพลิก หรือ ข้อเท้าแพลง (ankle sprain) เป็นอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นได้บ่อยๆ จนหลายๆคนคิดว่าไม่เป็นไรหรอก เดี๋ยวก็หาย แต่ ข้อเท้าพลิก หรือ ข้อเท้าแพลง 1 ครั้ง เส้นเอ็นด้านข้างของข้อเท้าฉีกขาดเล็กๆ ทุกครั้ง !!
เดินๆอยู่แล้วข้อเท้าพลิก ตกหลุม ตกท่อ น่าจะเป็นเหตุการณืที่ทำให้ข้อเท้าพลิก หรือ ข้อเท้าแพลงอยู่บ่อยๆ ตกส้นสูงบ้าง หรือ จากกีฬาต่างๆ ก็สามารถทำให้เกิดข้อเท้าพลิก ได้เช่นกัน ซึ่งส่วนใหญ่จะข้อเท้าพลิกในมุม ankle inversion หรือ บิดเท้าเข้าทางด้าใน ทำให้เกิดบาดเจ็บกับโครงสร้าง Anterior fibiotibular ligament
P-R-I-C-E
แต่เมื่อ ข้อเท้าพลิก แล้วเราก็สามารถดูแลตัวเองได้ง่ายๆ โดยใช้หลักการ PRICE
P ( prevent ) : ป้องกันบริเวณดังกล่าวไม่ให้มีการบาดเจ็บเพิ่มเติม
R ( Rest ) : พักหรือหยุดกิจกรรมทันที
I ( ice ) : ประคบเย็น ลดอาการบวม และ ป้องกันการขยาดตัวของหลอดเลือด
C ( compress ) : รัด ใช้ผ้ายืดรัดบริเวณบริเวณที่บาดเจ็บ ลดการบวม
E (elavate) : ยกสูง กว่าระดับหัวใจ ในขณะที่นอนราบ
หากยังไม่ดีขึ้นต้องรีบไปพบแพทย์ทันที หรือ หลังจากข้อเท้าพลิก หรือ ข้อเท้าแพลง แล้วมีอาการปวดมากจนทนไม่ไหว บวมไม่สามารถลงน้ำหนักได้ ห้ามปล่อยไว้เด็ดขาด !!
อันตรายกว่าที่ติดถ้าข้อเท้าพลิก หรือ ข้อเท้าแพลงบ่อยๆ ส่งผลให้เกิดภาวะข้อเท้าไม่มั่นคง ( ankle instability) ตามมาด้วยผลข้างเคียงที่ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันอย่างไม่คาดคิด
- การเคลื่อนไหวของข้อต่อลดลง มีอาการข้อติด ขยับไม่คล่อง
- กล้ามเนื้อเท้าอ่อนแรง
- การรับรู้ความรู้สึดของข้อต่อลดลง
การรักษา
- พันผ้ายืดเพื่อกระชับข้อเท้า
- แปะ k-tape ลดอาการ บวมช้ำ
- ทำการภาพบำบัด ลดการปวด/อักเสบ
- ออกกำลังกายเพิ่มความมั่นคงให้กับข้อเท้าในระยะยาว